Νίκος Δερεδάκης

  Οι περισσότεροι από εμάς, ακούγοντας για την επανάσταση του 1821, έρχονται στο νου μας οι περιοχές του Μωριά και της Ρούμελης και ήρωες όπως ο Κολοκοτρώνης, ο Καραϊσκάκης, ο Παπαφλέσσας, ο Κανάρης, ο Μιαούλης η Μπουμπουλίνα και τόσοι άλλοι. Για την Κρήτη, οι γνώσεις μας είναι αρκετά περιορισμένες, όχι λόγω έλλειψης ιστορικών πηγών, αλλά επειδή η Μεγαλόνησος δεν ευτύχησε να συμπεριληφθεί στο πρώτο ελληνικό κράτος και ως εκ τούτου τα γεγονότα που διαδραματίστηκαν κατά τη μεγάλη επανάσταση, δεν αναφέρονται στις μεγάλες γενικές Ιστορίες και ιδίως στην Ιστορία που διδάσκεται στο ελληνικό σχολείο.

  Η Αμπαδιά , σαν γεωγραφικός προσδιορισμός, καταλαμβάνει τη μισή περίπου έκταση, στα νότια της επαρχίας Αμαρίου, στα νοτιοδυτικά του Ψηλορείτη και παλιότερα περιελάμβανε δώδεκα με δεκατρία χωριά.   Κατά μία ερμηνεία,  πήρε το όνομά της τον 9 Ο   μ.Χ. αιώνα από τον Αμπάδ,  Σαρακηνό σεΐχη που εγκαταστάθηκε στην ορεινή αυτή περιοχή με τους άνδρες του μετά την κατάληψη της Κρήτης από τους Σαρακηνούς το 830 μ.Χ. Οι Αμπαδιώτες Σαρακηνοί παρέμειναν στην περιοχή αυτή και κατά την τουρκοκρατία. Κατά μια άλλη εκδοχή, οι Αμπαδιώτες ήταν Άραβες πολεμιστές που εγκαταστάθηκαν στην περιοχή μετά την τουρκική κατάληψη του νησιού.