Ρέθυμνο και θάλασσα: Το εμβληματικό κτήριο του Ρεθύμνου

 

Με μεγάλη ικανοποίηση διάβασα πολύ προσεκτικά το άρθρο-πρόταση του αρχιτέκτονα Μάνου Τσάκωνα σχετικά με την κατασκευή ενός εμβληματικού κτηρίου, μοντέρνας αρχιτεκτονικής, χώρου πολιτισμού, στην απόληξη της χερσονήσου που κατασκευάστηκε για να δημιουργηθεί η μαρίνα της πόλης του Ρεθύμνου.

Ο τίτλος που επέλεξα για το σημερινό άρθρο, δεν είναι τυχαίος. «Ρέθυμνο και θάλασσα» είναι ο τίτλος του βιβλίου του Χάρη Στρατιδάκη (Ρέθυμνο, 2013, εκδ. Διαδημοτικό Λιμενικό Ταμείο Ρεθύμνου). Ο Χάρης Στρατιδάκης, στις 263 σελίδες του πονήματός του αναδεικνύει με τον καλύτερο τρόπο την μοναδική και άρρηκτη σχέση του Ρεθύμνου με το θαλάσσιο περιβάλλον του.

Αυτή τη διαχρονική σχέση έρχεται να αναδείξει και να υπερθεματίσει η πρόταση του Μάνου Τσάκωνα, τοποθετώντας, ουσιαστικά, ένα πρωτοποριακό σε αρχιτεκτονικό σχεδιασμό κτήριο, κυριολεκτικά μέσα στο υδάτινο στοιχείο, μέσα στη θάλασσα!

Θέλοντας να «τρολάρω» τον εμπνευστή της ιδέας-πρότασης, να του υπενθυμίσω ότι επί Κρητικής Πολιτείας είχε δημιουργηθεί ένα ανάλογο, πρωτοποριακό για την εποχή του έργο. Ο «Γκιουλ-Μπαξέ» (ωραίος Κήπος), πάνω στον «Σου-Κουλέ» (Πύργο του Νερού), εκεί που σήμερα βρίσκεται το κτήριο του Τελωνείου. Επρόκειτο για έναν υπέργειο Κήπο, μέσα κι αυτός, ουσιαστικά, στο νερό, που όμως η τεχνολογία και τα μέσα της εποχής δεν μπόρεσαν να υποστηρίξουν και να διατηρήσουν επί μακρόν.

Γι αυτούς που, πιθανόν, να βιαστούν να αντιλέξουν ότι η ταυτότητα της πόλης μας δεν είναι συμβατή με τέτοιου είδους μοντέρνα αρχιτεκτονήματα, να πώ ότι στο κέντρο της Βενετίας, στο Μεγάλο Κανάλι, δίπλα στις αναγεννησιακές γέφυρες, ο Ισπανός αρχιτέκτονας  Καλατράβα έχει κατασκευάσει μια μεγάλη γέφυρα με μέταλλο και γυαλί, που «δένει» αρμονικότατα με την ιστορική και μουσειακή εικόνα της πόλης.

Να επαναλάβω κι εγώ, αυτό που κατά καιρούς έχω πει: Το Ρέθυμνο, σε κεντρικό του σημείο, δεν διαθέτει κανένα εμβληματικό κτήριο που να παραπέμπει στη νεότερη ιστορία του και να δείχνει το όραμα και την πορεία του προς το μέλλον. Το Ρέθυμνο δείχνει να έχει σταματήσει και να έχει στηλώσει με πείσμα τα πόδια του στη Βενετοκρατία, την Τουρκοκρατία και την Ρωσοκρατία. Στον 20^ο και 21^ο αιώνα δεν έχει να επιδείξει κανένα, ουσιαστικά, νέο δημόσιο κτήριο που να δίνει «ταυτότητα» στην πόλη, στην πορεία της προς το μέλλον. Μόνο τα σχολεία, με την αμφιβόλου αισθητικής αρχιτεκτονικής τους, αποτελούν την πρόταση για το Ρέθυμνο των επόμενων γενεών. Ακόμα και η Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη, που πράγματι αποτελεί ένα εντυπωσιακό κτήριο, για λόγους που δεν είναι της παρούσης, καταχωνιάστηκε σε έναν αδιέξοδο δρόμο του Κουμπέ.

Για όλους τους παραπάνω λόγους υπερθεματίζω την πρόταση του Μάνου Τσάκωνα για τη δημιουργία ενός μοντέρνου μοναδικού κτηρίου στον χώρο της μαρίνας. Μαζί με την μοναδική, πράγματι, παλιά μας πόλη, το Ρέθυμνο χρειάζεται να αποκτήσει ένα τέτοιο κτήριο που να αποτελέσει ένα ισχυρό brand name, που να το κάνει γνωστό και διάσημο, όχι μόνο στην Κρήτη, αλλά και στην Ελλάδα και γιατί όχι και στην Ευρώπη και στον κόσμο ολόκληρο. Τον χώρο τον έχουμε! Είναι η ώρα για τις μεγάλες πολιτικές αποφάσεις! Για το ποιο Ρέθυμνο θέλουμε να παραδώσουμε στην επόμενη γενιά Ρεθεμνιωτών!