Καπετάν Παντελής Παπαδάκης (Ψύλλος)

 

Αποκαλυπτήρια της προτομής του στο Όρος

 

Το πρώτο θύμα της φρικτής δράσης του αιμοσταγούς λοχία του γερμανικού στρατού στην Κρήτη Φριτς Σούμπερτ, ήταν ο κοινοτάρχης του ορεινού χωριού Όρος του Βρύσινα Ρεθύμνου Παντελής Παπαδάκης ή Ψύλλος 67 χρόνων.

Ο Φρίτς Σούμπερτ έφτασε στην Κρήτη τον Ιούνιο του 1941 και εγκαταστάθηκε στο Ρέθυμνο από όπου ξεκίνησε ο κύκλος αίματος που διήρκεσε μέχρι το φθινόπωρο του 1944. Υπήρξε αιμοβόρος, ραδιούργος και αδίστακτος. Η τακτική στρατολόγησης που ακολούθησε ήταν αυτή της προσέγγισης ανθρώπων που είτε λόγω φόβου είτε λόγω πεποιθήσεων η κέρδους (λάφυρα υλικά αγαθά) τάχτηκαν με τους κατακτητές.

Ο Παντελής Παπαδάκης ήταν Κοινοτάρχης στο Όρος και παράλληλα είχε συστήσει αντάρτικη ομάδα που περιέθαλπτε του Συμμάχους, τους έκρυβε και τους βοηθούσε να διαφύγουν στη Μέση Ανατολή. Το παρατσούκλι «Ψύλλος» το είχε κληρονομήσει απ’ τον πατέρα του, Βασίλη, ο οποίος, σύμφωνα με την παράδοση, με ένα σάλτο, σαν τον ψύλλο, πέρασε την κλειστή Μεγάλη Πόρτα, μπήκε μέσα στην πόλη, έσφαξε έναν Τούρκο που καταπίεζε τους Έλληνες και με ένα παρόμοιο σάλτο βγήκε έξω. 

Στο Σούμπερτ είχαν δοθεί πληροφορίες από κάτοικο της περιοχής για την αντιστασιακή δράση του Παπαδάκη, για την οποία αμειβόταν «με χρυσές λίρες» από τους Άγγλους που έκρυβε. Όπως αποκαλύφθηκε, όμως, για την υπηρεσία του αυτή ποτέ δεν δέχτηκε την παραμικρή αμοιβή.

Ο Σούμπερτ με τους άνδρες του πήγε στο Όρος αναζητώντας τον Παπαδάκη. Με το πρόσχημα ότι ήθελαν να του μιλήσουν για θέματα του χωριού, τον οδήγησαν έξω από τον οικισμό, στην τοποθεσία «Μεζάρια». Άρχισαν να τον βασανίζουν για να τους αποκαλύψει πού είχε κρύψει τους Άγγλους και τις «χρυσές λίρες». Κάποια στιγμή ο Παπαδάκης ξέφυγε από τα χέρια τους και άρχισε να τρέχει για να σωθεί. Οι Γερμανοί έστρεψαν τα όπλα τους προς το μέρος του και τον πυροβόλησαν. Τον άφησαν νομίζοντας ότι ο Παπαδάκης είχε πέσει νεκρός. Το απόγευμα της ίδια μέρας, συγγενής του θύματος, περνώντας από την περιοχή άκουσε βογγητά, πλησίασε και βρήκε τον Παπαδάκη να αιμορραγεί. Του έδεσε τα τραύματα και τον μετέφερε στο χωριό.

Το πρωί της επομένης μέρας, 29 Αυγούστου, υπέκυψε φέροντας θανατηφόρο τραύμα δίπλα στην καρδιά. Ενταφιάστηκε την ίδια μέρα στο νεκροταφείο του Όρους, με το φόβο μήπως παρουσιαστούν ξανά Γερμανοί και συλλάβουν και άλλα μέλη του δικτύου που βοηθούσαν τους Άγγλους.

Ο Παντελής Παπαδάκης άφησε πίσω του 8 παιδιά, τα οποία έπρεπε μέσα σε δύσκολες συνθήκες να επιβιώσουν. Το βάρος έπεσε στο δευτερότοκο γιο του, Βασίλη, ο οποίος πολέμησε στην Αλβανία. Την εποχή που σκοτώθηκε ο πατέρας του, βρισκόταν τραυματισμένος σε στρατιωτικό Νοσοκομείο, και μετά από πολλές περιπέτειες επέστρεψε στην Κρήτη το 1944.

72 χρόνια μετά, ο εγγονός του καπετάν Παντελή, ο συνονόματός του Παντελής Παπαδάκης (Ψύλλος), για να τιμήσει τον παππού του έστησε προτομή του στη γενέτειρά του το Όρος. Τα αποκαλυπτήριά της θα γίνουν στις 28 Αυγούστου στον αύλειο χώρο της εκκλησίας του χωριού στις 7:00 το απόγευμα.