Πλατεία Μικρασιατών

 

Μήνες τώρα έχω στο μυαλό μου, να ασχοληθώ από αυτήν τη στήλη με την πλατεία Μικρασιατών και όλο το αναβάλλω. «Να μη θεωρηθεί ότι τη χρησιμοποιώ για πολιτικούς λόγους» σκέφτομαι. Αλλά σήμερα το πήρα απόφαση κι αυτό, γιατί κάθε φορά που περνάω από εκεί νιώθω ένα σφίξιμο στην καρδιά και η μόνη λέξη που μου έρχεται στον νου είναι «κρίμα!»...

Θυμάμαι τότε που παραδόθηκε στους δημότες του Ρεθύμνου, πριν από δέκα χρόνια περίπου, κι εκείνη τη φαντασμαγορική παραμονή Πρωτοχρονιάς, με τα πυροτεχνήματα να εκτοξεύονται από τον μιναρέ του τζαμιού της Νερατζές και σύσσωμο το Δημοτικό Συμβούλιο από κάτω να ανταλλάσσει ευχές για το νέο έτος. Ήταν, πράγματι, ένας πνεύμονας για την παλιά πόλη, που στερούνταν ανοιχτούς χώρους: με μια πρότυπη παιδική χαρά για την εποχή της, με μιας εξαιρετικής καλαισθησίας σιντριβάνι στη μέση, λειτουργικές τουαλέτες στην άκρη και άπλετο φωτισμό. Έλειπε το πράσινο βέβαια, αλλά υπολόγιζα πως στην πορεία του χρόνου θα διορθωνόταν και αυτό.

Δέκα χρόνια μετά, τίποτα από τα παραπάνω δεν υπάρχει. Όλα έπεσαν θύματα του άκρατου βανδαλισμού, αφού κάποιοι θεωρούν «χρέος» τους να καταστρέφουν τη δημόσια περιουσία. Ούτε αυτό το μνημείο των Μικρασιατών δεν γλίτωσε από το μένος τους, που, πριν ακόμα εγκαινιαστεί, είχε καθαριστεί δύο φορές από τα σπρέι και τα συνθήματα.

Δυστυχώς, η πλατεία Μικρασιατών, από την πρώτη κιόλας μέρα που παραδόθηκε στο κοινό, φάνηκε ότι δεν θα μπορούσε να επιτελέσει τον σκοπό της και λίγο πολύ η μοίρα της ήταν προδιαγεγραμμένη. Ήταν και παραμένει μια αφιλόξενη πλατεία, που την ημέρα απλά χρησιμεύει ως συνδετικός κόμβος για τους πεζοπόρους, ενώνοντας τις συνοικίες της παλιάς πόλης, ενώ όταν πέσει το φως παραδίδεται άνευ όρων σε «σκοτεινούς» τύπους, που τη θέλουν ακόμα πιο σκοτεινή για τους δικούς τους λόγους. Αποτέλεσμα, τα επιστύλια φωτιστικά να καταστρέφονται ένα προς ένα κι έτσι η πλατεία να σκοτεινιάζει όλο και περισσότερο κάθε βράδυ.

Από την πρώτη μέρα κιόλας είχε φανεί ότι κάτι έλειπε από την πλατεία. Τίποτα περισσότερο από ένα μικρό καφενεδάκι, ένα κυλικείο, μια καντίνα, όπως θέλετε πείτε το. Ένας χώρος που οι γονείς και οι παππούδες που συνοδεύουν μικρά παιδιά θα βρίσκουν λίγη σκιά κι ένα παγωμένο αναψυκτικό. Παράλληλα, ο χώρος αυτός θα λειτουργούσε αποτρεπτικά για τους όποιους περιθωριακούς τύπους.

Για διάφορους λόγους, που δεν είναι της παρούσης να αναλυθούν εδώ, είχαν ακουστεί πολλά τότε: ότι πρόκειται για αρχαιολογικό χώρο, ότι το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο (ΚΑΣ) δεν επιτρέπει τέτοιες χρήσεις και άλλες αβάσιμες δικαιολογίες, χωρίς ίχνος σοβαρότητας. Με την ίδια λογική, στους μεγάλους αρχαιολογικούς χώρους δεν θα έπρεπε να υπάρχει κυλικείο, ακόμα και στη δική μας Φορτέτζα η καντίνα μάλλον περισσεύει...

Είναι καιρός που ο κόμπος έχει φτάσει στο χτένι και, αν θέλουμε να δούμε την πλατεία Μικρασιατών να γίνει μια πλατεία όπως της αρμόζει, πρέπει να δούμε όλο το θέμα από την αρχή. Με σεβασμό στον χώρο αλλά και στους πολίτες, να γίνει ένα σημείο συνάντησης και ξενοιασιάς που αφενός θα προσελκύει τους Ρεθεμνιώτες και αφετέρου θα αποτρέπει τους «άλλους»…